Thừa Kế Đối Với Tài Sản Chung Vợ Chồng

Xin chào các bạn! Tôi là chuyên gia tư vấn pháp lý nhà đất với hơn 10 năm kinh nghiệm. Trong bài viết hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về thừa kế đối với tài sản chung của vợ chồng – một vấn đề được nhiều người quan tâm để đảm bảo quyền lợi và tránh tranh chấp trong gia đình.

 

1. Tài sản chung của vợ chồng là gì?

Theo Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, tài sản chung của vợ chồng bao gồm:

• Tài sản hình thành trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp tài sản được tặng cho riêng, thừa kế riêng hoặc tài sản thuộc sở hữu riêng trước khi kết hôn.
• Thu nhập từ lao động, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng.
• Các tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.

Tài sản chung vợ chồng thường là bất động sản, tiền gửi ngân hàng, xe cộ, hoặc các tài sản giá trị khác.

2. Quy định pháp luật về thừa kế tài sản chung vợ chồng

Khi một trong hai người vợ/chồng qua đời, tài sản chung sẽ được xử lý theo các bước sau:

2.1. Xác định phần tài sản của người đã mất

• Tài sản chung của vợ chồng được chia làm hai phần bằng nhau, trừ khi có thỏa thuận khác.
• Phần tài sản thuộc về người đã mất sẽ được coi là di sản thừa kế.

Ví dụ: Nếu hai vợ chồng sở hữu căn nhà trị giá 2 tỷ đồng, phần tài sản của người đã mất sẽ là 1 tỷ đồng (tức 50%).

2.2. Phân chia di sản thừa kế

Di sản thừa kế của người đã mất sẽ được phân chia theo:

• Di chúc: Nếu người đã mất để lại di chúc hợp pháp, tài sản sẽ được chia theo ý chí của họ.
• Pháp luật: Nếu không có di chúc hoặc di chúc không hợp pháp, tài sản sẽ được chia theo quy định pháp luật (Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015).

3. Các bước thừa kế tài sản chung vợ chồng

Bước 1: Xác định tài sản chung và riêng

• Liệt kê toàn bộ tài sản chung của vợ chồng.
• Phân biệt tài sản riêng nếu có (tài sản được tặng cho riêng, thừa kế riêng, hoặc tài sản có trước hôn nhân).

Bước 2: Xác định giá trị phần tài sản thừa kế

• Giá trị tài sản chung sẽ được chia đôi.
• Phần tài sản thuộc về người đã mất sẽ trở thành di sản thừa kế.

Bước 3: Thực hiện công chứng văn bản thừa kế

• Nộp hồ sơ khai nhận di sản tại Văn phòng công chứng, bao gồm:
  1. Giấy chứng tử của người đã mất.
  2. Giấy đăng ký kết hôn.
  3. Giấy tờ tài sản chung (Sổ đỏ/Sổ hồng, hợp đồng mua bán,…).
  4. CMND/CCCD, sổ hộ khẩu của người thừa kế.
  5. Di chúc (nếu có).
• Văn phòng công chứng sẽ thực hiện niêm yết thông báo tại UBND xã/phường nơi cư trú của người để lại di sản trong vòng 15 ngày.

Bước 4: Sang tên tài sản thừa kế

• Sau khi hoàn thành công chứng, người thừa kế có thể nộp hồ sơ tại Văn phòng Đăng ký đất đai(đối với bất động sản) hoặc cơ quan liên quan để chuyển tên sở hữu tài sản.

4. Phân chia di sản thừa kế trong các trường hợp cụ thể

4.1. Có di chúc

• Tài sản của người đã mất sẽ được chia theo nội dung di chúc.
• Nếu di chúc hợp pháp, người thừa kế chỉ cần thực hiện theo các thủ tục công chứng và kê khai thuế.

4.2. Không có di chúc

Khi không có di chúc, tài sản sẽ được chia theo pháp luật:

• Hàng thừa kế thứ nhất: Vợ/chồng còn sống, cha mẹ đẻ hoặc nuôi, con đẻ hoặc nuôi.
• Hàng thừa kế thứ hai: Ông bà nội ngoại, anh chị em ruột.
• Hàng thừa kế thứ ba: Cụ nội ngoại, cô chú bác, cháu ruột.

Tài sản sẽ được chia đều cho những người cùng hàng thừa kế.

4.3. Tranh chấp trong phân chia tài sản

• Trường hợp các bên không đồng thuận, cần gửi đơn yêu cầu giải quyết tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền.
• Tòa án sẽ xác định giá trị tài sản và phân chia theo quy định pháp luật.

5. Các lưu ý quan trọng khi thừa kế tài sản chung vợ chồng

5.1. Đảm bảo xác định chính xác tài sản chung

• Tránh nhầm lẫn tài sản riêng và tài sản chung, vì điều này có thể dẫn đến tranh chấp.
• Nên có sự hỗ trợ từ luật sư hoặc chuyên gia pháp lý nếu tài sản phức tạp.

5.2. Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ

• Hồ sơ thiếu sót sẽ làm chậm quá trình thừa kế và phát sinh thêm chi phí bổ sung.

5.3. Xử lý nghĩa vụ tài chính

• Người thừa kế phải hoàn thành các nghĩa vụ tài chính, bao gồm:
  • Thuế thu nhập cá nhân: 10% giá trị tài sản thừa kế (được miễn thuế nếu thừa kế giữa vợ/chồng, cha mẹ, con).
  • Lệ phí trước bạ: 0,5% giá trị tài sản.

6. Kết luận

Thừa kế tài sản chung của vợ chồng là một vấn đề phức tạp nhưng có thể xử lý dễ dàng nếu bạn nắm rõ quy định pháp luật và thực hiện đúng quy trình. Hy vọng bài viết này giúp bạn hiểu rõ hơn về cách xử lý và phân chia tài sản thừa kế trong trường hợp đặc biệt này.

Nếu bạn cần hỗ trợ chi tiết hơn, hãy liên hệ với tôi để được tư vấn nhanh chóng và hiệu quả.